Khi so sánh với xe số tự động, xe số sàn nổi bật với sự chủ động trong việc chuyển số, mang lại cảm giác lái chân thật và đầy cảm xúc. Mỗi loại phương tiện đều có những ưu điểm và thách thức riêng biệt, nhưng chính những trải nghiệm đặc trưng của xe số sàn khiến người lái cảm thấy gắn kết hơn với chiếc xe của mình. Hãy cùng khám phá các tính năng và công nghệ của xe số sàn để hiểu rõ hơn về sự khác biệt này!
1. Xe số sàn là gì?
Xe số sàn, hay còn gọi là xe số tay, là loại xe mà người lái phải trực tiếp điều khiển cần số bằng tay để thay đổi các cấp số. Khác với các loại xe tự động, xe số sàn yêu cầu người lái phối hợp tinh tế giữa ba bộ phận cơ bản: côn, số và ga, giúp xe vận hành mượt mà và tiết kiệm nhiên liệu.
Điểm đặc biệt của xe số sàn nằm ở bộ phận côn, có tác dụng điều chỉnh việc chuyển số trong khi xe đang di chuyển. Chân côn được đặt ở bên trái, bên cạnh đó là chân phanh ở giữa và chân ga bên phải. Khi người lái sử dụng côn một cách chính xác, xe có thể thay đổi số một cách linh hoạt, từ đó đáp ứng tốt nhất nhu cầu vận hành.
Hộp số xe số sàn (hay còn gọi là hộp số cơ khí) là trái tim trong hệ thống truyền động của xe. Chức năng chính của hộp số này là chuyển đổi lực xoắn từ động cơ vào bánh xe, giúp xe đạt được sức kéo mạnh mẽ khi cần thiết, hoặc tăng tốc nhanh chóng trên đường trường. Nguyên lý hoạt động của hộp số xe số sàn khá đơn giản:
- Khi xe đi với tốc độ cao ở số lớn, sức kéo sẽ yếu hơn, nhưng động cơ vận hành ổn định trên những con đường dài, với tốc độ cao.
- Ngược lại, khi đi chậm ở số nhỏ, xe có sức kéo mạnh mẽ, rất lý tưởng khi cần tăng tốc nhanh, xuất phát hoặc di chuyển qua những địa hình khó khăn, gồ ghề.
Lái xe số sàn
Với xe số sàn, mỗi thao tác được thực hiện bằng tay và chân mang đến cảm giác lái chủ động, kết nối mạnh mẽ với xe và trải nghiệm lái đặc biệt, không thể nhầm lẫn.
2. Ưu điểm của xe số sàn
2.1. Giá bán:
Xe số sàn có giá bán thấp hơn
Xe số sàn luôn chiếm ưu thế về mức giá so với các phiên bản số tự động, nhờ vào thiết kế đơn giản và chi phí sản xuất thấp hơn. Điều này giúp giảm đáng kể giá thành xe, khiến xe số sàn trở thành lựa chọn tiết kiệm cho người tiêu dùng. Ví dụ, mẫu Toyota Corolla Altis 1.8E phiên bản số sàn có giá chỉ 697 triệu đồng, trong khi phiên bản số tự động lại lên tới 733 triệu đồng. Chênh lệch này không hề nhỏ, giúp người mua tiết kiệm một khoản đáng kể.
2.2. Tiết kiệm nhiên liệu:
Xe số sàn mang lại lợi thế rõ rệt trong việc tiết kiệm nhiên liệu. Điều này xuất phát từ việc hộp số sàn không phụ thuộc vào dầu thủy lực như hộp số tự động, mà thay vào đó được điều khiển trực tiếp bằng chân người lái qua bàn đạp côn. Khi di chuyển trên đường trường, xe số sàn có thể tiết kiệm nhiên liệu từ 5% đến 15% so với xe số tự động, giúp người lái giảm bớt chi phí vận hành lâu dài.
Mức tiêu thụ nhiên liệu ít hơn
2.3. Sửa chữa, bảo dưỡng chi phí thấp:
Với cấu trúc đơn giản, xe số sàn ít gặp phải những vấn đề phức tạp về cơ khí so với xe số tự động. Các chi tiết trong hộp số sàn có tuổi thọ dài hơn nhờ vào sự trực tiếp điều khiển của người lái, do đó chi phí sửa chữa và bảo dưỡng cũng thấp hơn. Ngược lại, xe số tự động có nhiều bộ phận cần thay thế do hao mòn nhanh chóng, từ đó phát sinh chi phí bảo dưỡng cao hơn.
2.4. Phụ thuộc vào kỹ năng lái xe:
Xe số sàn mang đến cho người lái sự chủ động và linh hoạt tuyệt vời trong các tình huống khó khăn như đổ đèo, leo dốc hay khi phải phanh đột ngột. Khả năng điều khiển tốc độ và lực kéo thông qua côn và cần số giúp người lái kiểm soát xe tốt hơn, đặc biệt là khi di chuyển trong những khu vực đèo dốc hoặc khi gặp phải tình huống khẩn cấp.
Kỹ năng lái xe số sàn
2.5. Trải nghiệm lái chân thật:
Xe số sàn là sự lựa chọn tuyệt vời cho những ai đam mê lái xe, vì cảm giác cầm lái trực tiếp và kiểm soát hoàn toàn chiếc xe mang lại một sự hưng phấn không gì sánh được. Mặc dù xe số tự động hiện đại với nhiều tính năng hỗ trợ người lái, giúp việc điều khiển trở nên dễ dàng và thoải mái hơn, nhưng nhiều người cho rằng trải nghiệm này thiếu đi sự thú vị và cảm giác gắn kết với chiếc xe. Xe số sàn, với sự can thiệp của người lái vào từng chuyển động, mang đến một cảm giác lái sống động và chân thật hơn.
3. Hạn chế của xe số sàn
3.1. Khó làm quen cho người lái mới:
Xe số sàn gây khó khăn cho lái mới
Xe số sàn đòi hỏi người lái phải phối hợp nhiều thao tác cùng lúc, bao gồm côn, phanh, và ga, điều này có thể gây khó khăn cho những tài xế mới bắt đầu. Việc phải nhớ vị trí trên cần số và thao tác chính xác giữa côn và ga có thể làm người lái mất tập trung vào đường đi, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn.
Để làm quen với chiếc xe, bạn cần dành thời gian luyện tập, hiểu rõ độ nhạy của chân ga và côn, và làm quen với cách vận hành của từng loại xe, bởi mỗi chiếc xe sẽ có cảm giác lái khác nhau, phụ thuộc vào tuổi đời và tình trạng của xe.
3.2. Vất vả khi di chuyển tốc độ chậm:
Điều khiển xe số sàn ở tốc độ chậm có thể trở thành thử thách ngay cả với những tài xế có kinh nghiệm. Khi đối mặt với những đoạn đường tắc nghẽn hay giao thông đông đúc, người lái phải liên tục kết hợp côn, ga và phanh để tránh tắt máy và đảm bảo an toàn.
Ngược lại, xe tự động giúp người lái dễ dàng hơn khi chỉ cần nhả phanh, và xe sẽ tự động di chuyển một cách nhẹ nhàng. Xe số sàn yêu cầu sự tinh tế và chính xác trong việc phối hợp các thao tác, điều này đôi khi gây khó khăn trong những tình huống giao thông phức tạp.
3.3. Vấn đề an toàn:
Một thực tế mà chúng ta không thể phủ nhận là người thường xuyên lái xe số sàn vẫn có thể lái xe tự động, nhưng người ít khi chạm tay vào xe số sàn thì lại gặp khá nhiều khó khăn. Vì vậy, để bảo vệ an toàn cho chính mình và những người xung quanh, không nên để những người thiếu kinh nghiệm lái xe số sàn điều khiển chiếc xe này trong những tình huống giao thông đòi hỏi sự chính xác.
3.4. Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe:
Việc phải liên tục đạp côn trong thời gian dài có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, đặc biệt là chân trái. Điều này là một yếu tố cần lưu ý, đặc biệt với những người lái xe số sàn trong công việc kinh doanh hoặc dịch vụ vận chuyển. Nếu không chú ý đến việc nghỉ ngơi và thay đổi tư thế lái, người lái xe số sàn có thể gặp phải các vấn đề về cơ thể trong dài hạn.
4. Số sàn hay số tự động nên mua loại nào?
Khi đứng trước sự lựa chọn giữa xe số sàn và xe số tự động, bạn cần cân nhắc các yếu tố về tài chính, thói quen lái xe và nhu cầu sử dụng. Dưới đây là một số gợi ý để bạn có thể đưa ra quyết định chính xác.
Lựa chọn xe số sàn hay xe số tự động
Nên mua xe số sàn khi
- Muốn tiết kiệm chi phí
Xe số sàn là lựa chọn lý tưởng nếu bạn muốn tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu. Với giá bán thấp hơn và chi phí bảo dưỡng, sửa chữa cũng tiết kiệm hơn, xe số sàn mang đến hiệu quả kinh tế đáng kể. Nếu bạn là người biết cách vận hành xe số sàn và phối hợp tốt giữa côn, ga và phanh, chiếc xe này sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiên liệu và chi phí vận hành.
- Mua xe kinh doanh dịch vụ
Người mua xe kinh doanh dịch vụ thường chọn xe số sàn nhiều hơn xe số tự động. Do chi phí đầu tư ban đầu thấp. Với cùng một mẫu xe, cùng cấu hình dẫn động thì phiên bản số sàn luôn thấp hơn xe số tự động từ vài chục triệu đồng, thậm chí cả trăm triệu đồng nếu cắt giảm bớt trang bị. Bên cạnh đó như đã phân tích ở trên, chi phí “nuôi” xe số sàn từ phí bảo dưỡng, sửa chữa đến tiền xăng dầu… cũng “mềm” hơn xe số tự động.
- Muốn có trải nghiệm lái chân thật
Nếu bạn đam mê sự tương tác giữa người lái và chiếc xe, xe số sàn là lựa chọn hoàn hảo. Với khả năng kiểm soát chính xác động cơ và cảm giác lái trực tiếp, xe số sàn mang đến sự phấn khích mà xe tự động không thể sánh kịp. Nếu bạn yêu thích cảm giác lái mạnh mẽ và có nhu cầu di chuyển trên những địa hình phức tạp, chiếc xe số sàn sẽ là người bạn đồng hành lý tưởng.
Nên mua số tự động khi
- Thường xuyên đi trong phố
Xe số tự động đặc biệt phù hợp với người lái thường xuyên di chuyển trong thành phố với những đoạn đường đông đúc. Việc lái xe trong phố trở nên dễ dàng và thoải mái hơn, khi bạn chỉ cần điều khiển ga và phanh, không cần phải loay hoay với côn hay cần số.
- Mua xe cho gia đình
Xe số tự động dễ lái, dễ điều khiển, không đòi hỏi quá nhiều kỹ thuật, đặc biệt phù hợp cả với phụ nữ và người lớn tuổi. Do đó, nếu mua xe cho gia đình thì nên ưu tiên xe số tự động, bởi bất kỳ thành viên nào trong gia đình cũng đều có thể sử dụng.
Xe số sàn và xe số tự động đều có ưu điểm, hạn chế điểm riêng, việc lựa chọn sẽ phụ thuộc vào nhu cầu, thói quen sử dụng hay cả về mặt tài chính. Không có loại xe nào tốt hơn loại xe nào, chỉ có loại xe nào phù hợp hơn. Với những người đam mê sự tương tác và tiết kiệm, xe số sàn vẫn là sự lựa chọn hợp lý, mặc dù cần xem xét cẩn thận trước khi quyết định mua.
5. 14 kinh nghiệm lái xe số sàn an toàn, bảo đảm
Kinh nghiệm lái xe số sàn an toàn
Hướng dẫn đặt chân lên bàn đạp côn/phanh/ga đúng chuẩn
Hộp số sàn ô tô có êm hay không phụ thuộc chủ yếu vào sự phối hợp giữa chân côn, chân phanh và chân ga. Tuy nhiên, tài xế lái mới thường bị nhầm lẫn giữa 3 bàn đạp này. Để tránh sai sót, bạn có thể nắm vững 3 quy tắc dưới đây:
- Gót chân tuyệt đối không được rời khỏi sàn xe.
- Chân phải đảm nhiệm vai trò chân ga và chân phanh. Vì vậy, người lái cần đặt gót chân thẳng hàng với bàn đạp phanh. Không được nhấc cả chân để đạp phanh hay ga mà chỉ dùng nửa trước của bàn chân. Bên cạnh đó, gót chân cần được cố định ở sàn xe để giữ vị trí chân luôn chính xác, giúp người lái dễ dàng điều chỉnh lực ga và lực phanh, hoặc chuyển đổi qua lại giữa các bàn đạp phanh – ga.
- Chân trái giữ vai trò tại bàn đạp chân côn, tuyệt đối không dùng chân trái đạp ga vì dễ gây nhầm lẫn.
Ngoài việc thuộc lòng 3 quy tắc trên, bạn nên luyện tập nhiều lần để quen với các bàn đạp, đồng thời biết cách xử lý khi xảy ra tình huống nhầm lẫn bất ngờ.
Côn ra – ga vào
Bạn cần kết hợp nhuần nhuyễn chân côn và chân ga theo nguyên tắc côn ga ra vào khi chuyển số. Trước hết, bạn giảm ga và đạp chân côn hết cỡ, sau đó lên hoặc hạ số tùy ý, rồi từ từ nhả chân côn, tăng chân ga cho đến khi đạt vận tốc như mong đợi. Thực hiện đúng kỹ thuật này sẽ giúp xe chạy khỏe, không ì và tăng tuổi thọ ly hợp lẫn hộp số.
Phanh trước – côn sau
Theo các chuyên gia, chân côn chỉ dùng để hỗ trợ khi xe về số tạo phanh động cơ hoặc kiểm soát xe chết máy ở tốc độ thấp. Vì vậy, nếu cần dừng xe thì cần phanh trước và chỉ đạp côn khi xe sắp dừng.
Ngoài ra, khi đi xe số sàn trong thành phố ở tốc độ 30 – 40km/h, nếu muốn dừng xe thì bạn cần nhả ga, đạp phanh. Khi xe chuẩn bị dừng thì hãy đạp côn. Trường hợp xe chạy với tốc độ cao, người lái không cần quan tâm đến chân côn mà khi cần dừng chỉ cần đạp phanh nhiều lần để giảm tốc độ, sau đó đạp côn khi xe sắp dừng hẳn.
Chọn số xe phù hợp
Ép tăng số là hành động khiến hộp số có thể bị quá tải, về lâu dài sẽ ảnh hưởng tới tuổi thọ hộp số. Vì vậy, khi lái xe, bạn cần theo dõi sự tương thích giữa vận tốc, hoạt động động cơ và chế độ số để chọn số xe phù hợp. Lưu ý, nên tạo đà trước khi vào số và không được lười hoặc quên chuyển số.
Về số N khi dừng đèn đỏ
Đây là việc cần thiết khi lái xe số sàn vì nó giúp tách hộp số và ly hợp, qua đó vòng bi của xe không phải tiếp xúc với lò xo trong ly hợp, nâng cao độ bền của các bộ phận.
Không nên đặt chân chờ trên bàn đạp chân côn
Thói quen gác chân lên bàn đạp côn có thể tạo ra lực khiến bố ly hợp không khớp với động cơ. Nếu trượt ly hợp, công suất không được truyền tải đủ sẽ khiến nhiên liệu tiêu hao và ly hợp nhanh mòn.
Không nên đặt tay lên cần số thường xuyên
Người lái không nên đặt tay trên cần số thường xuyên vì bất cứ va chạm nào cũng có thể khiến càng gắp số tiếp xúc với độ đồng tốc. Lúc này, bộ đồng tốc đang hoạt động với tốc độ cao, việc tiếp xúc thường xuyên sẽ làm giảm tuổi thọ của 2 bộ phận, thậm chí làm gây lỗi hộp số.
Không dùng côn khi xe đứng dốc
Mặc dù cách này giúp xe không bị trượt nhưng dễ làm côn phanh mòn nhanh do ma sát quá nhiều. Vì vậy, bạn chỉ nên áp dụng khi xe dừng ngang dốc tức thời. Trường hợp khởi hành ngang dốc, dùng phanh tay là phương án tối ưu hơn.
Không về số N khi xe đang chạy
Nhiều tài xế cho rằng, chuyển về số N khi xe đang chạy giúp tiết kiệm xăng. Tuy nhiên, hành động này khiến hộp số phải chịu lực ma sát lớn và ảnh hưởng tới tuổi thọ.
Bên cạnh đó, về số N khi xe đang chạy còn khiến xe chạy theo lực quán tính, không hãm được bằng động cơ, rất nguy hiểm khi xe xuống dốc.
Không sử dụng phanh tay khi xe đang chạy
Dùng phanh tay khi ô tô đang di chuyển có thể khiến xe bị trượt dài, lật hoặc đứt phanh. Bạn chỉ nên dùng phanh tay ở tình huống khẩn cấp như xe mất phanh chân.
Bên cạnh đó, khi dùng phanh tay cần phải nhả hết phanh hoặc kéo hết phanh. Điều này giúp tránh tình trạng dầu phanh bị sôi, khiến phanh bị mòn và nhanh hỏng.
Bỏ chân ga phải rà chân thắng
Đây là thao tác thường xuyên khi lái xe bạn nên ghi nhớ khi lái xe ô tô số sàn. Nếu chân phải không nhấn ga thì phải chuyển sang để hờ ở chân phanh để sẵn sàng xử lý các tình huống bất ngờ.
Lên số nào, xuống số đó
Khi di chuyển tại nơi có đèo dốc, bạn cần phải ghi nhớ nguyên tắc: lên số nào, xuống số đó và nếu thả dốc dài thì không được đi số cao hoặc về mo
Sử dụng số thấp khi vượt xe
Khi lái xe trong thành phố, tài xế cần phải chuyển số liên tục. Vì vậy, dùng số thấp là cách an toàn được nhiều chuyên gia lựa chọn.
Thực hiện kỹ thuật chuyển số tắt khi vượt xe
Khi vượt, bạn nên chuyển từ số thấp sang số cao hơn và có thể bỏ qua một số trung gian. Lưu ý, để tránh làm hỏng động cơ và ly hợp, khi nhả chân côn, bạn cần nhấn thêm chân phanh mạnh hơn so với bình thường.
6. 5 mẫu xe số sàn bán chạy nhất nửa đầu năm 2025
Toyota Fortuner
Xe SUV Toyota Fortuner luôn được đánh giá cao
Toyota Fortuner luôn là cái tên “khuynh đảo” phân khúc SUV tại Việt Nam bởi độ bền bỉ, khả năng vận hành mạnh mẽ và giá trị thương hiệu cao. Phiên bản số sàn của Fortuner được trang bị động cơ 2.4L sản sinh công suất 150 mã lực và mô-men xoắn 241 Nm, kết hợp cùng hộp số sàn 6 cấp, mang đến khả năng vận hành linh hoạt và tiết kiệm nhiên liệu.
Fortuner số sàn được người dùng Việt Nam ưa chuộng không chỉ bởi thiết kế đẹp mắt, độ bền bỉ theo thời gian mà còn vì chi phí để vận hành xe vô cùng tiết kiệm, phục vụ được hầu hết các nhu cầu như sử dụng gia đình, chạy dịch vụ, chạy công trường,…
Mitsubishi Xpander
Mitsubishi Xpander với thiết kế hiện đại
Mitsubishi Xpander là “cơn sốt” trong phân khúc MPV tại Việt Nam bởi thiết kế hiện đại, nội thất rộng rãi và nhiều tính năng tiện ích. Trong suốt năm 2023 và nửa năm 2024, Xpander liên tục nằm trong top 10 xe bán chạy nhất tại nước ta.
Phiên bản số sàn của Xpander được trang bị động cơ 1.5L MIVEC sản sinh công suất 105 mã lực và mô-men xoắn 141 Nm, kết hợp cùng hộp số sàn 5 cấp, mang đến khả năng vận hành êm ái và tiết kiệm nhiên liệu. Xpander số sàn còn sở hữu không gian nội thất rộng rãi, tiện nghi, phù hợp cho nhu cầu di chuyển của gia đình đông người. Với mức giá dễ tiếp cận, Xpander được đông đảo khách
Hyundai Accent
Hyundai Accent số sàn sở hữu nhiều tính năng tiện ích
Hyundai Accent là mẫu sedan hạng B được ưa chuộng bởi thiết kế trẻ trung, hiện đại, nội thất rộng rãi và giá thành hợp lý. Phiên bản số sàn của Accent được trang bị động cơ 1.4L Kappa sản sinh công suất 100 mã lực và mô-men xoắn 132 Nm, kết hợp cùng hộp số sàn 6 cấp, mang đến khả năng vận hành êm ái và tiết kiệm nhiên liệu. Accent số sàn còn sở hữu nhiều tính năng tiện ích và an toàn, là lựa chọn hoàn hảo cho những ai đang tìm kiếm một chiếc xe sedan tiết kiệm và tiện dụng.
Suzuki Ertiga hybrid số sàn
Suzuki Ertiga Hybrid được đánh giá cao trong tầm giá
Suzuki Ertiga Hybrid số sàn là mẫu xe MPV 7 chỗ được ra mắt thị trường Việt Nam vào tháng 8 năm 2023. Đây là phiên bản nâng cấp của mẫu Ertiga quen thuộc, được trang bị hệ thống hybrid nhẹ (SHVS) giúp tiết kiệm nhiên liệu và vận hành êm ái hơn.
Thiết kế xe được đánh giá hiện đại, trẻ trung, nội thất xe rộng rãi, tiện nghi với 7 chỗ ngồi thoải mái, ghế bọc da, màn hình giải trí cảm ứng 9 inch, điều hòa tự động, cửa gió hàng ghế sau, v.v.
Đặc biệt, theo công bố của Suzuki, mức tiêu hao nhiên liệu trung bình của Ertiga Hybrid số sàn là 5.5L/100km, tiết kiệm hơn 1L/100km so với phiên bản Ertiga thông thường.
Với giá thành vô cùng hợp lý, Suzuki Ertiga Số sàn xứng đáng là 1 lựa chọn hợp lý nếu bạn đang cần tìm cho bản thân và gia đình một chiếc xe thực dụng, tiết kiệm chi phí.
Toyota Vios
Toyota Vios sedan bền bỉ
Toyota Vios là “ông vua” doanh số trong phân khúc sedan hạng B tại Việt Nam, thu hút khách hàng bởi độ bền bỉ, tiết kiệm nhiên liệu và giá trị thương hiệu cao. Phiên bản số sàn của Vios được trang bị động cơ 1.5L Dual VVT-i sản sinh công suất 107 mã lực và mô-men xoắn 140 Nm, kết hợp cùng hộp số sàn 5 cấp, mang đến khả năng vận hành ổn định và tiết kiệm nhiên liệu. Vios số sàn còn sở hữu nhiều tính năng tiện ích và an toàn, là lựa chọn tin cậy cho những ai đang tìm kiếm một chiếc xe sedan bền bỉ, tiết kiệm.
Kết luận: Xe số sàn và xe số tự động đều có ưu nhược điểm riêng, việc lựa chọn sẽ phụ thuộc vào nhu cầu, thói quen sử dụng hay cả về mặt tài chính. Không có loại xe nào tốt hơn loại xe nào, chỉ có loại xe nào phù hợp hơn. Hy vọng với bài viết này, các bạn đã biết mình nên mua xe số sàn hay tự động.
(*) Lưu ý nội dung của bài viết thể hiện quan điểm của người viết. Ban biên tập không chịu trách nhiệm nếu người dùng sử dụng nội dung bài viết để trở thành căn cứ cho những tác nghiệp nào đó (mua xe cũ, bán xe cũ, chọn xe cũ). Ban biên tập chỉ cố gắng cung cấp thêm các góc nhìn cho người dùng thêm thông tin để quyết định lựa chọn sản phẩm phù hợp với cá nhân người dùng.
